ảnh: itn

56 địa phương thu thấp hơn so với cùng kỳ

Bộ Tài chính vừa có báo cáo về tình hình thực hiện NSNN tháng 10 và 10 tháng năm 2023. Theo đó, tổng thu NSNN thực hiện tháng 10 ước đạt 169,5 nghìn tỷ đồng, bằng 10,5% dự toán. Trong đó, thu nội địa ước đạt 145,5 nghìn tỷ đồng, bằng 10,9% dự toán, cao hơn 73 nghìn tỷ đồng so với thu tháng trước, chủ yếu do một số khoản thu phát sinh trong quý III theo chế độ kê khai nộp NSNN trong quý IV. Nếu loại trừ các khoản thu phát sinh theo quý, thì thu nội địa tháng 10 ước đạt 6,2% dự toán.

Thu từ dầu thô ước đạt 5,6 nghìn tỷ đồng, bằng 13,3% dự toán; thu từ cân đối hoạt động xuất nhập khẩu ước đạt 18,5 nghìn tỷ đồng, bằng 7,2% dự toán.

Lũy kế 10 tháng, thu NSNN ước đạt 1.398,7 nghìn tỷ đồng, bằng 86,3% dự toán, giảm 9,2% so với cùng kỳ năm 2022. Trong đó, thu ngân sách trung ương ước đạt khoảng 88,9% dự toán, thu ngân sách địa phương ước đạt 83,3% dự toán.

Trong số này, thu từ nội địa ước đạt 1.157,7 nghìn tỷ đồng, bằng 86,8% dự toán, giảm 5,9% so với cùng kỳ năm 2022. Theo Bộ Tài chính, nếu không kể thu tiền sử dụng đất, thu từ xổ số kiến thiết, thu hồi vốn, cổ tức, lợi nhuận, lợi nhuận sau thuế…, thì số thu thuế, phí nội địa ước đạt 85,7% dự toán, giảm 3% so với cùng kỳ. Đặc biệt có một số khoản thu tiến độ đạt thấp so với dự toán và giảm so với cùng kỳ như thu thuế bảo vệ môi trường (đạt 47,6% dự toán, giảm 22,1 so với cùng kỳ; các loại phí, lệ phí ước đạt 78,8% dự toán, giảm 13,2% so với cùng kỳ; các khoản thu về nhà, đất ước đạt 67,3% dự toán, giảm 43,3% so với cùng kỳ).

Riêng các khoản thu trực tiếp từ 3 khu vực sản xuất kinh doanh (chiếm 53,3% dự toán tổng số thu nội địa) ước đạt 85,5% dự toán, giảm 2,9% so với cùng kỳ. Tuy vậy, nếu không kể thuế TNDN (chiếm gần 45,2% tổng thu từ sản xuất kinh doanh đạt khá so với dự toán do DN đã tạm nộp 5/5 kỳ theo quy định), thì số thu của 3 khu vực này chỉ bằng 92,7% cùng kỳ.

Về số thu trên địa bàn, ước tính có 24 địa phương thực hiện thu nội địa 10 tháng đạt trên 86% dự toán; 7 địa phương có tăng trưởng thu so với cùng kỳ, trong khi có tới 56 địa phương thu thấp hơn so với cùng kỳ. Riêng thu từ dầu thô 10 tháng ước đạt hơn 51 nghìn tỷ đồng, bằng 122,3% dự toán, giảm 19,8% so với cùng kỳ năm 2022.

Thu từ hoạt động xuất nhập khẩu ước đạt 188,8 nghìn tỷ đồng, bằng 79% dự toán, giảm 21,9% so với cùng kỳ năm 2022. Theo Bộ Tài chính, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa tính đến 15/10 đạt gần 533 tỷ USD, giảm 10,9% so với cùng kỳ năm 2022; riêng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa có thuế giảm 17,2% so với cùng kỳ.

Miễn, giảm, gia hạn thuế, phí làm giảm thu ngân sách

Nhằm đẩy mạnh chống thất thu ngân sách, tăng cường các biện pháp đôn đốc thu, tính đến ngày 15/10/2023, cơ quan thuế đã thực hiện gần 50 nghìn cuộc thanh tra, kiểm tra; kiểm tra trên 476 nghìn hồ sơ khai thuế của DN. Qua đó kiến nghị xử lý tài chính khoảng 47 nghìn tỷ đồng, trong đó thu nộp NSNN khoảng 12,6 nghìn tỷ đồng (đã nộp vào ngân sách hơn 9 nghìn tỷ đồng); đôn đốc thu hồi và xử lý nợ đọng thuế ước  đến hết tháng 10 đạt khoảng 38,8 nghìn tỷ đồng.

Cơ quan Hải quan cũng đã thực hiện 1,5 nghìn cuộc thanh tra, kiểm tra; xử lý thu vào NSNN 852 tỷ đồng. Bên cạnh đó, cơ quan Hải quan tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các lực lượng chức năng đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, bắt giữ 14,1 nghìn vụ vi phạm với giá trị hàng hóa khoảng 5,7 nghìn tỷ đồng, xử lý thu vào NSNN trên 433 tỷ đồng.

Mặc dù vậy, tồng thu NSNN trong 10 tháng qua vẫn giảm so với cùng kỳ. Nguyên nhân theo đánh giá của Bộ Tài chính, mặc dù tình hình kinh tế đã có nhiều khởi sắc trở lại từ đầu quý III, song hoạt động sản xuất kinh doanh của một số ngành công nghiệp chủ lực vẫn còn khó khăn, thị trường bất động sản chậm phục hồi, kết hợp với việc thực hiện các chính sách miễn, giảm, gia hạn thuế, phí, lệ phí tiền thuê đất làm giảm thu ngân sách.

Trong lĩnh vực xuất nhập khẩu, một số mặt hàng nhập khẩu có thuế đóng góp số thu lớn cho NSNN nhưng lại giảm mạnh, tác động làm giảm nguồn thu khoảng 35 nghìn tỷ đồng so với cùng kỳ. Cụ thể, nhóm các mặt hàng nhập khẩu nguyên liệu, máy móc thiết bị, phụ tùng nhập khẩu phục vụ sản xuất giảm thu khoảng 34 nghìn tỷ đồng, nhóm xăng dầu nhập khẩu giảm khoảng 1 nghìn tỷ đồng…

Thúy Nga