Lục Tiểu Linh Đồng – diễn viên huyền thoại của phim Tây du ký 1986 – tên thật là Chương Kim Lai, sinh năm 1959 trong một gia tộc nổi tiếng với văn hóa “xiếc khỉ”, có đến bốn đời miệt mài nghiên cứu văn hóa mỹ hầu. Cụ cố, đến cụ, cha và Lục Tiểu Linh Đồng đều đóng Tôn Ngộ Không trên sân khấu. “Một nhà Hầu hý ngàn nhà xem, bốn đời hầu vương trăm năm thành truyện” là nhận xét nổi tiếng về gia tộc ông.

Nhắc đến vai Tôn Ngộ Không, khán giả luôn nghĩ ngay đến Tiểu Lục Linh Đồng, do đó không nhiều người biết rằng ông vốn không phải nhân vật xuất sắc nhất trong gia tộc. Anh trai ông, Chương Kim Tinh, nghệ danh Tiểu Lục Linh Đồng, thần đồng sân khấu, mới là người được kỳ vọng nhiều nhất. Người này từng được Thủ tướng Trung Quốc Chu Ân Lai khen ngợi, được in ảnh lên tem.

Không may, Chương Kim Tinh sớm qua đời vì bệnh máu trắng, Lục Tiểu Linh Đồng, khi đó 7 tuổi, được cha gửi gắm niềm hy vọng thay thế anh thành người kế thừa sự nghiệp diễn mỹ hầu vương. được cha gửi gắm kỳ vọng. Từ đó, Lục Tiểu Linh Đồng mỗi ngày đều dậy từ sáng sớm, nhìn vào mặt trời để luyện hỏa nhãn kim tinh, sống cùng khỉ để bắt chước từng động tác.

Năm 1982, đạo diễn Dương Khiết tìm gặp cha Lục Tiểu Linh Đồng xin tư vấn về diễn viên đóng Tôn Ngộ Không trong phim truyền hình Tây du ký, và ông đề cử con trai mình. Vị đạo diễn cảm thấy Lục Tiểu Linh Đồng không phù hợp nhưng vì nể nang nên vẫn cho thử vai. Kết quả, Lục Tiểu Linh Đồng được nhận và tạo nên vai diễn Tôn Ngộ Không xuất sắc nhất trên màn ảnh. Từ đó về sau, mọi vinh quang của ông đều gắn với vai diễn này và cho đến nay chưa nghệ sĩ nào có thể vượt qua.

Dù sự nghiệp lừng lẫy nhưng Lục Tiểu Linh Đồng vẫn ôm nỗi buồn đau, day dứt khôn nguôi vì không có người tiếp tục nghề xiếc khỉ của gia tộc. “Gia tộc tôi bốn đời đều diễn Hầu vương. Đời sau nhận lại gậy Như ý từ đời trước, đưa Hầu vương sống dậy, đem niềm vui đến nhà nhà”, ông tâm sự. 

Gia tộc ông có quy định rất ngặt nghèo về chuyện kế nghiệp: Chỉ truyền nghề cho con trai. Trong khi đó, Lục Tiểu Linh Đồng – người trẻ nhất trong dòng họ còn đam mê diễn xiếc khỉ – chỉ có một mụn con gái, hiện sống ở nước ngoài.

Trước nguy cơ nghề tổ thất truyền, Lục Tiểu Linh Đồng sẵn sàng truyền nghề cho người ngoài gia tộc. Ông tuyên bố rằng chỉ cần tìm thấy người phù hợp thì sẽ truyền đạt các kinh nghiệm, vốn liếng nghệ thuật mỹ hầu vương. “Tôi mong rằng tinh túy văn hóa Tây du không bị hủy hoại trong tay nhà họ Chương” – ông tâm sự.

Hiện Lục Tiểu Linh Đồng và vợ sống giản dị trong căn chung cư cũ kỹ tại Thượng Hải. Con gái ông – Chương Đồng Đồng, sinh năm 1990 – định cư tại Canada sau khi du học tại đây. 

Giang Nguyễn