Vài ngày trước, cô Hoa (49 tuổi, Trung Quốc) đột nhiên cảm thấy chóng mặt khi đi xe buýt và ngất xỉu sau vài phút. Người qua đường nhanh chóng giúp đỡ và đưa cô đến bệnh viện. Các bác sĩ khoa thần kinh học đã khám xét và chẩn đoán cô Hoa bị đột quỵ.

Kết quả chụp não của cô Hoa cho thấy có một mạch máu não bị tắc, do đó những trị liệu trong xe cấp cứu không có nhiều tác dụng. Một bác sĩ cho biết: “Bệnh nhân này có các triệu chứng và dấu hiệu nhồi máu não. Trên đường đến bệnh viện, tuy được kịp thời thực hiện phương pháp tiêu sợi huyết – kỹ thuật điều trị triệt để đối với người đột quỵ nhồi máu não cấp nhưng chỉ có tác dụng trong tối đa 4-5 giờ đầu tiên. Sau đó, bệnh nhân Hoa bắt đầu không nhận thức được, vẫn trong tình trạng nguy hiểm”.

Sau khi hội chẩn, các bác sĩ đã khẩn trương thực hiện chụp động mạch toàn bộ não và phẫu thuật làm tan huyết khối đang chèn tắc mạch máu não của cô Hoa. Trong quá trình phẫu thuật, bác sĩ phát hiện ra rằng đoạn V3 động mạch đốt sống cổ của cô Hoa đã bị tổn thương khiến dòng máu bị cản trở, dẫn đến tắc động mạch nền trong não. Sau vài giờ cấp cứu, cô Hoa cuối cùng đã vượt qua cơn nguy hiểm.

Nữ bệnh nhân được điều trị ngay trên xe cứu thương nhưng vẫn lâm vào tình trạng nguy kịch sau khi đi massage. Ảnh: Huanqiu

Sau khi tỉnh lại, cô Hoa rất ngạc nhiên khi biết mình suýt mất mạng vì đột quỵ đồng thời đặt ra câu hỏi về nguyên nhân gây bệnh. Cô Hoa cho biết, mọi người trong gia đình không ai bị bệnh tim mạch, sức khỏe cô trước giờ vẫn luôn tốt, không có tiền sử bị các bệnh tật liên quan đến đột quỵ. Tìm hiểu kỹ hơn, bác sĩ đã tìm ra nguyên nhân chính là bởi những buổi massage thư giãn mà cô Hoa thực hiện vài tuần trước.

Bác sĩ cho biết, động mạch đốt sống của cô Hoa khả năng cao bị tổn thương bởi ngoại lực trong quá trình xoa bóp tạo thành những cục máu đông khiến lưu lượng máu bị chặn không thể lưu thông bình thường. Cuối cùng dẫn đến một cơn đột quỵ do thiếu máu cục bộ.

Theo bác sĩ Dai Jianwu, Phó giám đốc Khoa Thần kinh, Bệnh viện Nhân dân Quảng Châu cho biết, đột quỵ ở tuổi 49 là tương đối trẻ và cô Hoa không phải là trường hợp duy nhất bị đột quỵ do massage. Các bệnh viện cũng từng tiếp nhận bệnh nhân bị nhồi máu não sau khi massage cổ.

“Là một bác sĩ, tôi không ủng hộ việc xoa bóp cổ, nếu thực hiện sai kỹ thuật sẽ rất nguy hiểm”, bác sỹ Dai Jianwu nói.

Ông giải thích vùng cổ có các mạch máu rất quan trọng. Các động mạch đốt sống bên trái và bên phải của cổ đi vào khoang sọ qua lỗ chẩm, dọc theo phía trước não thất và hội tụ ở giữa của cạnh dưới của não. Động mạch cũng là một mạch máu lớn quan trọng trong não.

Nhiều nhân viên massage không được học về giải phẫu cơ thể người. Vị trí và sức mạnh của đôi tay khi massage không được nhân viên nắm bắt tốt nên rất dễ gây ra chấn thương. Với người cao tuổi có vấn đề ở đĩa đệm, nếu kỹ thuật massage không phù hợp có thể làm nặng thêm tình trạng phồng đĩa đệm.

Bác sĩ khuyên tốt nhất là không nên xoa bóp cổ, cơ bắp, tránh làm tổn thương các mạch máu quan trọng.

Vùng tam giác chết trên cổ tuyệt đối không tự ý massage nếu không có chuyên môn. Ảnh: Aboluowang

Vị trí trên cổ tuyệt đối không tự ý massage

Bác sĩ Thi Dịch Trọng, Giám đốc Khoa tim mạch của Phòng khám Liên An, Tổ chức Y tế Dự phòng Liên An, Trung Quốc cảnh báo: Ở cổ có một vùng “tam giác chết”, vùng này nối từ sau tai đến ngực rồi đến cằm tạo thành một vùng hình tam giác. Vùng này rất nguy hiểm khi xoa bóp, nơi có chứa hai mạch máu quan trọng gọi là động mạch cảnh – mạch máu đưa chất dinh dưỡng nuôi toàn bộ não.

“Các động mạch quan trọng khác của cơ thể con người hầu như đều nằm ở sâu trong cơ thể và thường nằm dưới xương, nhưng động mạch cảnh chỉ được bảo vệ bởi lớp da mỏng. Do đó, việc xoa bóp khu vực này không đúng cách có thể gây ra đột quỵ trong trường hợp nặng”, bác sỹ cho hay.

Chèn ép vào xoang động mạch cảnh, khiến nhịp tim và huyết áp giảm

Xoang động mạch cảnh là bộ phận cảm biến áp suất của cơ thể, nếu bị chèn ép mạnh sẽ khiến dây thần kinh phó giao cảm kích thích dây thần kinh phế vị phóng điện, khiến nhịp tim chậm và huyết áp giảm mạnh. Trong trường hợp nghiêm trọng, xoa bóp “vùng tam giác chết” cổ thậm chí có thể gây ngất xỉu ngay lập tức.

Trong y học, đôi khi bệnh nhân bị rối loạn nhịp tim hoặc phải đi cấp cứu chỉ vì bị tác động lực vào xoang động mạch cảnh. Khi đó, nếu bác sĩ không có bất kỳ thiết bị y tế nào trong tay, đôi khi họ sẽ phải xoa bóp xoang động mạch cảnh để giúp bệnh nhân ổn định hoặc điều chỉnh nhịp tim. Tuy nhiên, người bình thường thì tốt nhất không nên ấn ngẫu nhiên vào vùng này.

Chèn ép mạch máu, dẫn đến đột quỵ do thiếu máu cục bộ

Đột quỵ do thiếu máu cục bộ là do lượng máu lưu thông không đủ. Trong quá trình xoa bóp cổ, áp lực lên các mạch máu tăng khiến lượng máu lưu thông bị giảm, nguy cơ mắc bệnh sẽ tăng lên, thông thường loại đột quỵ này sẽ khởi phát ngay khi xoa bóp, đặc biệt một số người có vấn đề về hẹp mạch máu. Do đó, nếu không hiểu biết kỹ thuật chính xác khi xoa bóp, tốt nhất mọi người không nên tác động mạnh lên vùng cổ.

Xoa bóp gây chấn thương nội mô, hình thành huyết khối, dẫn đến đột quỵ

Khi có mảng xơ vữa trong mạch máu, lớp nội mô của mạch máu có thể bị tổn thương trong quá trình xoa bóp. Ngoài các mảnh vụn mảng bám nổi lên theo dòng máu, đôi khi cơ thể có vết thương, các tiểu cầu trong máu sẽ tụ và đông lại để chữa lành vết thương. Tuy nhiên, dòng máu chảy trong động mạch cảnh nhanh, cục máu đông ở đây có thể rơi ra một số mảnh nhỏ, sau đó kẹt lại trong mạch máu tạo thành huyết khối. Loại đột quỵ này sẽ xảy ra trong vòng 3 ngày sau khi xoa bóp.

Những người bị chấn thương, có tiền sử tim mạch không nên đi massage

Nguyên tắc cần phải tuân thủ khi massage

Xoa bóp là một phương pháp thư giãn và tăng cường sức khỏe được nhiều người ưa thích. Khi cơ thể mệt mỏi, xoa bóp ấn huyệt đúng cách sẽ khiến cơ thể cảm thấy thư thái, làm dịu cơn đau vùng cổ. Tuy nhiên, trước khi massage cần phải nắm rõ những nguyên tắc sau đây để tránh những nguy cơ đe dọa tới sức khỏe.

– Những người đang bị chấn thương cấp tính, bị viêm nhiễm, phù nề, rạn da, huyết áp cao, suy thận, bệnh tim nhất định cần tránh. Việc xoa bóp có thể làm trầm trọng thêm tình trạng bệnh hoặc gây ra bệnh tim đột ngột.

– Massage với cường độ vừa phải: Nhiều người thích cảm giác xoa bóp mạnh, họ cho rằng làm như vậy mới mang lại hiệu quả tốt nhất. Tuy nhiên, đây là một quan điểm sai lầm. Việc massage cần sử dụng lực vừa phải, nhẹ nhàng, khiến cơ thể cảm thấy dễ chịu hay vì chịu đựng.

– Sau khi tắm gội, vận động mạnh, uống rượu, ăn no, sốt cao đều không nên thực hiện xoa bóp.

– Người thể trạng suy nhược, ốm yếu lâu ngày không chịu được sự đau buốt khi massage, tốt nhất là không nên xoa bóp.

Nguồn: Huanqiu; Aboluowang