Ông Hồ Quang Cua là tác giả chính của giống lúa và gạo ST24, ST25 – thương hiệu đạt giải “Gạo ngon nhất thế giới” năm 2019.

Sau khi nhận được đơn đề nghị của gia đình ông Cua, Tổng cục QLTT đã gửi văn bản chỉ đạo Cục QLTT các tỉnh, thành phố chủ động rà soát, thẩm tra, xác minh nội dung doanh nghiệp phản ánh đối với các cơ sở bị cho là vi phạm.

Tổng cục đặc biệt lưu ý, các hành vi xâm phạm nhãn hiệu, gian lận nguồn gốc xuất xứ, chỉ dẫn địa lý, bao bì, tem, nhãn hàng hóa phải kịp thời được kiểm tra, xử lý.

Bên cạnh đó, đối với hành vi xâm phạm quyền về giống cây trồng, Cục QLTT các tỉnh, thành phố cần phối hợp với Bộ/Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn để kiểm tra, xử lý theo thẩm quyền.

Năm 2019, tại Hội nghị Gạo thế giới TRT thường niên lần thứ 11 diễn ra tại Manila, Philippines từ ngày 11-13/11, lần đầu tiên trong lịch sử, Việt Nam đã giành giải thưởng “Gạo ngon nhất thế giới” cho loại gạo ST25. The Rice Trader – nhà sáng lập và chủ sở hữu của cuộc thi – đã công nhận giải thưởng này của doanh nghiệp tư nhân Hồ Quang Trí, nhóm nghiên cứu phát triển giống gạo ST25.

The Rice Trader cũng tuyên bố cảnh cáo tới các doanh nghiệp Việt Nam khác khi sử dụng biểu tượng thương hiệu “Gạo ngon nhất thế giới” trong các bao bì gạo đang được kinh doanh tại thị trường thời điểm đó.

“Đây là hành vi sử dụng bất hợp pháp quyền sở hữu trí tuệ  và các quy định của biểu trưng giải thưởng Gạo ngon nhất thế giới”, thông cáo báo chí của The Rice Trader nhấn mạnh.

Tiếp đến năm 2020, gạo ST25 cũng đạt giải cao tại cuộc thi “Gạo ngon nhất Thế giới”.

Sau khi đạt giải “Gạo ngon nhất thế giới”, sản phẩm gạo ST25 của doanh nghiệp tư nhân Hồ Quang Trí phải đối mặt với nhiều khó khăn liên quan đến giả mạo nhãn hiệu tại thị trường nội địa.

Theo gia đình ông Hồ Quang Cua, trên bao bì của nhiều sản phẩm, có sử dụng dòng chữ mang ý nghĩa “The World’s Best Rice” (Gạo ngon nhất thế giới) mà tổ chức thương nhân lúa gạo toàn cầu (TRT) đã cấp cho sản phẩm gạo của gia đình ông. Đây cũng là cụm từ gia đình ông đã đăng ký độc quyền tại Mỹ.

Tuy nhiên, theo quy định của Việt Nam cụm từ này không thể được bảo hộ độc quyền trong nước dẫn đến khó khăn cho lực lượng QLTT trong việc xử lý các hành vi được cho là xâm phạm quyền đối với nhãn hiệu sản phẩm của gia đình ông Cua. “Giống lúa ST25 đã được Cục trưởng Cục trồng trọt – Bộ Nông Nghiệp và phát triển Nông thôn cấp bằng bảo hộ cho tác giả Hồ Quang Cua và đồng tác giả Trần Tấn Phương, Nguyễn Thị Thu Hương”, ông Cua chia sẻ.

Hiện nay, doanh nghiệp gia đình ông Hồ Quang Cua mới có Giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu gạo cho các sản phẩm mang nhãn hiệu “SR SOC RICE”. Hai nhãn hiệu khác mang nhãn hiệu “Gạo Ông Cua”, “Gạo ST” đã nộp hồ sơ đăng ký tại Cục Sở hữu trí tuệ và đang trong quá trình chờ cấp giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu.

Ngoài ra, do chưa nắm rõ quy định của pháp luật nên gia đình ông Cua cũng chưa có hồ sơ tự công bố chất lượng sản phẩm theo quy định. Việc sản xuất, kinh doanh các sản phẩm gạo mang nhãn hiệu “Gạo Ông Cua’, “Gạo ST” chưa có Giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu gạo cũng như hồ sơ tự công bố dẫn đến tình trạng chưa đủ căn cứ để lực lượng QLTT xử lý hành vi xâm phạm quyền đối với các nhãn hiệu này.

Tổng cục QLTT đã hướng dẫn ông Hồ Quang Cua hoàn thiện hồ sơ để bảo hộ cho hai nhãn hiệu trên, cũng như hoàn thiện thủ tục về chất lượng sản phẩm nhằm góp phần phòng chống việc làm giả, làm nhái nhãn hiệu gạo nổi tiếng này. 

Trong thời gian tới, Tổng cục QLTT sẽ tiếp tục chủ động, rà soát và phối hợp với doanh nghiệp để hỗ trợ gia đình ông Cua nói riêng cũng như các doanh nghiệp nói chung nhằm bảo hộ nhãn hiệu, chất lượng sản phẩm hàng hóa.

Tổng cục QLTT khuyến cáo, doanh nghiệp cần chủ động tìm hiểu các quy định pháp luật, xây dựng biện pháp bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ và phối hợp chặt chẽ với bộ, ngành liên quan để được hỗ trợ thủ tục cần thiết trước, trong và sau quá trình dự thi, tham gia kinh doanh tại thị trường quốc tế nhằm bảo hộ thương hiệu tại nước ngoài.

Đồng thời, cần chủ động đăng ký bảo hộ nhãn hiệu tại Cục Sở hữu trí tuệ và hoàn thiện hồ sơ tự công bố chất lượng sản phẩm của chính mình nhằm tránh những tranh chấp không đáng có rất phổ biến hiện nay. Đây cũng là cách để bảo vệ thành quả, sức lao động và chất xám, bảo vệ thành tựu của doanh nghiệp nói riêng và quốc gia nói chung.

Đức Thiện