Ắc quy là thiết bị điện cần thiết trên chiếc xe máy. Nó có khả năng tích trữ năng lượng điện dưới dạng hóa năng và phóng điện để cung cấp cho các thiết bị điện sử dụng điện trên xe (còi, xi-nhan, đèn phanh, CDI-DC,…) dưới dạng điện năng.

Nguyên lý hoạt động của ắc quy là ứng dụng hiệu ứng hóa học của dòng điện. Trong quá trình xe hoạt động, ắc quy sẽ tích và phóng điện liên tục.

Hiện nay, đối với xe máy thường sử dụng phổ biến hai loại ắc quy: Ắc quy nước (ắc quy với bản cực chì và dùng dung dịch axit sunfuric loãng) và ắc quy khô (ắc quy kín khí), mỗi loại sẽ có những ưu nhược điểm riêng. Ắc quy nước có tuổi thọ khoảng 2-3 năm, ắc quy khô có tuổi thọ từ 3-4 năm hoặc lâu hơn tùy điều kiện sử dụng. Khi nó ngừng hoạt động, thường không có bất kỳ dấu hiệu gì xảy ra trước – xe sẽ không thể nổ máy được. Tuy nhiên nếu sử dụng phải ắc quy kém chất lượng thời gian sử dụng sẽ ngắn hơn và tiềm ẩn nhiều nguy cơ trong quá trình sử dụng.

Khi sử dụng ắc quy kém chất lượng tuổi thọ ắc quy sẽ giảm vì lượng chì trong các loại ắc quy này thường không đủ tiêu chuẩn, không được nguyên chất. Axit kém chất lượng, nhanh hết và không có khả năng tích trữ điện năng. Khả năng làm kín của ắc quy kém chất lượng không cao, gây trào axit làm hỏng các chi tiết xung quanh. Ngoài ra, điện cực làm bằng chì kém chất lượng nên tuổi thọ không cao, thường xuyên bị sùi. Điện áp cũng không ổn định, ảnh hưởng đến hệ thống điện trên xe, đặc biệt, xe có công nghệ phun xăng điện tử thì lại càng ảnh hưởng lớn.

Giá các loại ắc quy kém chất lượng xuất xưởng tuy không cao, nhưng vì lợi nhuận, các đại lý thường bán với giá gần bằng các loại ắc quy tốt, sau đó đưa ra chế độ bảo hành tương đối dài hạn để làm yên lòng người mua, tuy nhiên khi đến bảo hành thì đổ lỗi cho người dùng. Điều này sẽ gây thiệt hại lớn cho người tiêu dùng nếu quá trình lựa chọn không kỹ.

Đáng nói, hiện nay trên thị trường có nhiều loại ắc quy làm lại, đó là ắc quy đã hỏng nhưng được thương nhân đem về làm lại rồi bán ra thị trường với giá rất rẻ, chỉ từ 150 nghìn đến 300 nghìn đồng. Một số đại lý bán loại ắc quy này với giá gần bằng ắc quy thông thường và không dám bảo hành dài hạn vì thực tế chúng có thể hư hỏng bất cứ khi nào.

Dấu hiệu hư hỏng của chiếc ắc quy chính là không thể đề nổ máy xe được. Đối với xe số khi thực hiện nhấn nút đề (khởi động xe) mà đèn báo N (báo số 0) bị tối hoặc tắt hẳn, khi nhấn nút còi mà kêu rất nhỏ hoặc phanh và xi-nhan đèn sáng yếu thì yếu tố đầu tiên nghĩ đến là hư hỏng ở ắc quy.

Đối với xe tay ga khi ấn nút khởi động thì đèn báo lỗi động cơ sẽ nhấp nháy liên tục là một trong những dấu hiệu thể hiện ắc quy bị yếu. Trường hợp thứ hai là hiện tượng vẫn sử dụng còi và đèn phanh, đèn xi-nhan được nhưng khi đề lại không nổ máy, là do ắc quy bị rụng cực chì dẫn tới hiện tượng thông mạch. Tuy nhiên, do ắc quy nối liền với một hệ thống điện trên xe nên việc hư hỏng ắc quy có thể chứng tỏ những bộ phận khác cũng đang có vấn đề. Khi nhìn vào bình nếu bị phồng rộp hoặc có các vết rỉ bẩn ra ngoài chứng tỏ ắc quy đang có vấn đề. Người dùng cũng có thể thử ngửi xem bình ắc quy có mùi cháy khét hay không, nếu có hãy thay thế sớm nhất có thể.

An Dương (T/h)