Độc đáo như… cá thòi lòi

Theo sách Gia Định thành thông chí, cá thòi lòi có tên gọi là phương ngư, thường sống ở những bãi bồi ven biển, nhiều nhất là vùng Đất Mũi Cà Mau.

Năm 2011, vào Ngày Quốc tế về Trái đất, các nhà khoa học của Tổ chức Sinh vật Thế giới đã xem cá thòi lòi như một hình mẫu về sự tiến hóa và đưa vào danh sách 6 loài động vật kỳ lạ nhất hành tinh, vì chúng có những đặc điểm dị biệt có một không hai.

Đó là có hai con mắt lòi hẳn lên trên đỉnh đầu và đặc biệt chúng có thể vừa sống dưới nước vừa có thể chạy, nhảy, leo cây kiếm mồi cả trên cạn một cách rất khỏe mạnh, điêu luyện. Cá thòi lòi sống trên cạn chiếm 90% thời gian trong ngày nhờ có hệ hô hấp bằng phổi và bằng mang. Dù môi trường sống vừa dưới nước, vừa trên cạn nhưng cá thòi lòi thường đào hang ở những nơi bãi bồi hoặc ven bờ sông rạch để ẩn mình.

Tại Cà Mau, cá thòi lòi có ở nhiều địa phương, nhưng chỉ có cá thòi lòi vùng Đất Mũi là thịt nhiều nhất, thơm ngon nhất, nổi tiếng nhất. Cá thòi lòi có giá trị dinh dưỡng cao và là nguyên liệu có thể chế biến thành 5 món đặc sản mà khi du khách đã thưởng thức rồi thì nhớ mãi hương vị đặc trưng của nó. Đó là các món thòi lòi nướng muối ớt, thòi lòi kho tiêu, thòi lòi nấu canh với rau ngót, thòi lòi nấu lẩu, khô thòi lòi, nhưng hấp dẫn nhất, ngon nhất vẫn là thòi lòi nướng muối ớt và thòi lòi kho tiêu.

Món cá thòi lòi kho tiêu

Món cá thòi lòi nướng muối ớt

Thu tiền triệu nhờ săn cá thòi lòi

Trung bình một ngày, một lão nông chuyên nghề bẫy bắt cá thòi cũng thu hoạch được vài cân cá, bỏ mối cho các nhà hàng đặc sản ở vùng Đất Mũi và thành phố Cà Mau, với giá từ 350.000 đồng/cân – 400.000 đồng/cân (tùy thời điểm), có thể đem về một khoản thu nhập cả triệu bạc/ngày đêm.

Một lão nông ở xã Đất Mũi (huyện Ngọc Hiển, tỉnh Cà Mau) cho biết, trước đây bà con trong vùng bắt cá thòi lòi để làm thức ăn trong bữa cơm hàng ngày, nên được xem là món ăn của người nghèo. Cá thòi lòi là loài cá chỉ sống được trong điều kiện môi trường sinh thái tự nhiên, chưa ai có thể nuôi sinh sản được nên chất lượng thịt chắc, thơm, ngon hơn cả thịt cá trê, cá lóc, ngày càng hấp dẫn thu hút nhiều thực khách khi đặt chân đến vùng Đất Mũi.

Từ ngày cá thòi lòi lên ngôi trở thành món đặc sản, bắt được cá thòi lòi bà con không dám ăn mà dành để bán cho các nhà hàng nhằm tăng thu nhập, nhờ đó mà hàng trăm hộ dân vùng ven biển Đất Mũi thoát nghèo đổi đời, cải thiện và nâng cao chất lượng cuộc sống. Hiện nay, có không ít chủ vựa chuyên thu mua cá thòi lòi, vừa cung cấp nguồn cá tươi sống cho các quán nhậu nhà hàng, vừa để chế biến thành khô vì thế mà trở nên giàu có.

Theo SƠN LANG (Báo Giáo dục thời đại)