TS Lê Bá Anh, Phó cục trưởng Cục Quản lý chất lượng Nông lâm và Thuỷ sản, cho biết hàng hoá Việt xuất sang Trung Quốc đang gặp nhiều khó khăn. Nước này đang duy trì hình thức kiểm tra virus trên bao bì, phương tiện vận chuyển thủy sản đông lạnh, thuỷ sản sống. Điều này khiến doanh nghiệp xuất khẩu tốn nhiều thời gian chờ tại cảng, một số lô hàng bị ảnh hưởng tới chất lượng hàng hoá.

“Khá nhiều lô trái cây Việt Nam bị cảnh báo xuất hiện nCoV trên bao bì hoặc phương tiện vận chuyển. Chúng tôi đã giải thích trực tiếp với Cục Hải quan Trung Quốc. Tuy nhiên, phía bạn cho biết đây là quy định buộc phải tuân thủ khi dịch diễn biến phức tạp”, ông Anh nói.

Thừa nhận việc thông quan đang bị chậm, ông Thang Thành Vĩ, Chủ tịch Hội hoa quả quốc tế Bằng Tường, Quảng Tây (Trung Quốc), cho rằng ngoài nguyên nhân kiểm soát dịch bệnh, hoa quả Việt Nam nhập vào Trung Quốc đều phải bị kiểm dịch 100% tại Hải quan Trung Quốc. Điều này đang vô cùng khác biệt với hàng Trung Quốc nhập từ Thái Lan. Theo ông Vĩ, hàng Thái Lan chỉ bị kiểm tra 30%, còn 70% là được nhập thẳng.

Do đó, phía Trung Quốc mong muốn Việt Nam có thể ký được nghị định thư với Trung Quốc để quá trình thông quan nhanh hơn và chỉ phải kiểm tra hàng hoá 30% như Thái Lan.

Đồng thời, ông Vĩ mong doanh nghiệp Việt Nam hãy làm tốt khâu liên quan đến truy xuất nguồn gốc trồng và đóng gói. Như vậy, quá trình xuất khẩu hàng hoá giữa hai bên mới nhanh và thông suốt.

Liên quan đến nông sản dính virus, trước đó, tại cửa khẩu Móng Cái (Quảng Ninh), khi phía Trung Quốc lấy mẫu trên thùng xe chở thanh long Việt Nam có phát hiện dương tính với nCoV. Không riêng trái thanh long, tại cửa khẩu Tân Thanh (Lạng Sơn), đầu tháng 8, phía Trung Quốc phát hiện mẫu virus ở măng cụt của Việt Nam nên đã tăng cường kiểm soát dịch bệnh chặt.

Bên cạnh khó khăn trong xuất khẩu nông sản, với thuỷ hải sản Phó Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng nông, thuỷ sản cho rằng, từ năm 2020 đến năm 2021, tốc độ kiểm tra, bổ sung danh sách doanh nghiệp Việt từ phía Trung Quốc rất chậm.

Ngoài ra, số lô hàng thuỷ sản của Việt Nam sang Trung Quốc bị cảnh báo tăng khá nhanh. Đây là điều đáng lưu ý với các doanh nghiệp chế biến thuỷ sản xuất khẩu đang bị cảnh báo nhiều về chỉ tiêu phụ gia thực phẩm, chỉ tiêu về bệnh thuỷ sản.

“Cục đang đề nghị Trung Quốc đưa 92 doanh nghiệp chế biến thuỷ sản đã đăng ký bổ sung vào danh sách theo quy định tại Lệnh 248”, ông Anh cho biết.

Bên cạnh việc khắt khe trong kiểm dịch hàng hoá, Trung Quốc vừa đưa ra hàng loạt các quy định mới với nông sản Việt Nam.

Đồng quan điểm, đại diện SPS đề nghị, doanh nghiệp cần phối hợp chặt chẽ với ngành nông nghiệp để chuẩn bị tốt các điều kiện về vùng trồng, vùng nuôi, tăng cường các công tác thanh, kiểm tra, đồng thời chủ động nắm bắt thông tin từ các đầu mối như Văn phòng SPS Việt Nam.

Hiện, mặt hàng xuất khẩu của các nước ASEAN chủ yếu sang Trung Quốc là trái cây nhiệt đới, thủy sản, dầu cọ. Với riêng thị trường Việt Nam, 4 nhóm nông sản có xu hướng tăng trong thời gian qua là: ngũ cốc, sản phẩm chăn nuôi, thủy sản, trái cây.

Thi Hà