ảnh: Itn

Giảm thu NSNN khoảng 2.400 tỷ đồng/năm

Bộ Tài chính đã dự thảo và gửi xin ý kiến các cơ quan liên quan về dự án Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 10/2022/NĐ-CP ngày 15/1/2022 của Chính phủ quy định về lệ phí trước bạ lần đầu đối với ô tô điện chạy pin.

Theo đó, dự thảo đề xuất sửa đổi, bổ sung Điểm c Khoản 5 Điều 8 Nghị định số 10/2022/NĐ-CP theo hướng ô tô điện chạy phi nộp lệ phí trước bạ lần đầu với mức thu là 0%. Thời gian áp dụng kể từ ngày nghị định này có hiệu lực thi hành đến hết ngày 28/2/2027.

Theo tính toán, nếu áp dụng mức thu lệ phí trước bạ 0% đối với xe ô tô điện chạy pin trong giai đoạn từ ngày 1/3/2025-28/02/2027 sẽ làm giảm thu NSNN về lệ phí trước bạ khoảng hơn 4.800 tỷ đồng/năm (giảm thêm 2.400 tỷ đồng/năm so với quy định hiện hành tại Nghị định số 10/2022/NĐ-CP).

Mặc dù vậy,  cơ quan soạn thảo cho rằng, việc tiếp tục áp dụng mức thu lệ phí trước bạ 0% đối với xe ô tô điện chạy pin góp phần phát triển thị trường, ngành công nghiệp ô tô điện và các ngành công nghiệp phụ trợ, tạo việc làm, tăng thu nhập cho người lao động, đảm bảo an sinh xã hội, có tác động lan tỏa sang các ngành kinh tế khác và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Mặt khác, qua số liệu xe đăng ký trước bạ lần đầu năm 2024 thì dự kiến 2025-2027, với mức tăng trưởng trung bình 20%-30% mỗi năm, số lượng xe điện chạy pin sẽ bán ra thị trường sẽ góp phần giảm phát thải một lượng lớn khí CO2, đóng góp trực tiếp cho công cuộc chuyển đổi xanh của đất nước, qua đó góp phần kiến tạo tương lai xanh, trong lành và bền vững.

Việc tiếp tục thực hiện mức thu lệ phí trước bạ 0% đối với xe ô tô điện chạy pin trong thời gian tới (thay vì giảm 50% theo quy định tại Nghị định số 10/2022/NĐ-CP) có tác động tích cực đối với người tiêu dùng như một giải pháp hỗ trợ tài chính, khuyến khích tiêu dùng.

Nhưng góp phần hỗ trợ tiêu thụ xe thân thiện môi trường  

Thời gian qua, pháp luật về thuế, lệ phí hiện hành đã có những ưu đãi ở mức cao nhằm thúc đẩy đầu tư sản xuất và sử dụng xe ô tô điện chạy pin thông qua các chính sách miễn, giảm thuế và lệ phí không chỉ dành cho DN sản xuất, lắp ráp và người sử dụng xe điện, mà còn đối với cả việc nhập khẩu linh kiện, phụ tùng, nguyên liệu, vật tư để sản xuất, lắp ráp xe ô tô điện, pin xe ô tô điện.

Theo đánh giá, các chính sách ưu đãi hỗ trợ về thuế, lệ phí trong những năm vừa qua là một trong các giải pháp tổng thể góp phần giảm chi phí đầu vào giúp giảm giá thành sản phẩm, nâng cao sức cạnh tranh của các DN trên thị trường. Đây là cơ sở để các DN an tâm ổn định sản xuất, kinh doanh, mở rộng quy mô sản xuất, đầu tư máy móc thiết bị mới, công nghệ hiện đại, nâng cao năng suất, đem lại giá trị cho khách hàng, nhà phân phối đẩy mạnh tiêu thụ dòng xe thân thiện với môi trường, góp phần tăng tốc độ chuyển đổi xanh, giảm ô nhiễm môi trường.

Chính vì vậy, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 10/2022/NĐ-CP, trong đó quy định ưu đãi lệ phí trước bạ lần đầu đối với ô tô điện chạy pin trong 3 năm kể từ ngày 1/3/2022 với mức thu là 0%; trong vòng 2 năm tiếp theo, mức thu bằng 50% mức thu đối với ô tô chạy xăng, dầu có cùng chỗ ngồi.

Quá trình triển khai thực hiện chính sách này cho thấy, về cơ bản đã đạt được các mục tiêu đề ra khi ban hành, có tác động đối với người tiêu dùng, nhà sản xuất và phân phối ô tô điện chạy pin, đối với môi trường không khí và tác động đối với thu NSNN. 

 Theo Dữ liệu từ Tổ chức các nhà sản xuất ô tô quốc tế (OICA), hiện nay tỷ lệ sở hữu ô tô ở Việt Nam vẫn thuộc hạng thấp và xếp sau nhiều quốc gia trong khu vực Đông Nam Á, chỉ bằng 1/10 của Thái Lan và 1/20 của Malaysia, trong khi nhu cầu sử dụng ô tô của người dân còn cao. Việc áp dụng mức thu lệ phí trước bạ 0% đối với xe ô tô điện chạy pin (thay vì 10% – 12% như đối với ô tô chạy xăng, dầu có cùng chỗ ngồi) góp phần trực tiếp giảm chi phí khi đăng ký sở hữu xe ô tô, tăng khả năng tiếp cận sản phẩm ô tô của người tiêu dùng và kích thích người tiêu dùng sử dụng loại phương tiện này.

Cụ thể, từ 1/3/2022 – 31/12/2022, số lượng xe ô tô điện chạy pin đăng ký lần đầu là 4.040 xe, bình quân 404 xe/tháng; năm 2023, tương ứng 29.281 xe, bình quân 2.440 xe/tháng, tăng gấp 6,04 lần so với năm 2022; năm 2024 là 79.781 xe, bình quân 6.648 xe/tháng, tăng gấp 2,72 lần so với năm 2023. “Như vậy, sau 3 năm, xe ô tô điện chạy pin đã dần khẳng định được vị trí vững chắc trên thị trường ô tô Việt Nam, từ đó hỗ trợ các nhà phân phối đẩy mạnh tiêu thụ dòng xe thân thiện với môi trường và góp phần giúp DN yên tâm tiếp tục đầu tư sản xuất, lắp ráp ô tô điện chạy pin”, tờ trình của Bộ Tài chính cho biết.

 Thúy Nga