Cục Thuế TP Hồ Chí Minh vừa có Văn bản số 11586/CTTPHCM-TTHT ngày 28/11/2024, gửi Trung tâm Báo chí TP Hồ Chí Minh liên quan đến tình trạng có nhiều đối tượng lấy cắp thông tin CCCD của người dân để đăng ký thành lập DN, mở công ty nhằm mua-bán hóa đơn sau khi hoàn tất thủ tục đăng ký kinh doanh. Đồng thời cho biết, sắp tới Chính phủ sẽ ban hành Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 123/2020/NĐ-CP, trong đó có bổ sung nội dung khi tổ chức, cá nhân đăng ký sử dụng hóa đơn, khi đó Hệ thống HĐĐT sẽ đối chiếu thông tin sinh trắc học theo quy định về định danh và xác thực điện tử của người đại diện DN theo pháp luật, đại diện hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh, chủ DN tư nhân đăng ký sử dụng hóa đơn; xác minh địa chỉ đăng ký của người nộp thuế (NNT) nếu NNT đã từng có trạng thái mã số thuế không hoạt động tại địa chỉ đã đăng ký, hay NNT thuộc trường hợp rủi ro cao về thuế để phòng ngừa gian lận ngay từ khi NNT đăng ký sử dụng HĐĐT.

Đây là công tác quản lý thuế hết sức cần thiết nhằm tăng cường quản lý rủi ro, cảnh báo đến tổ chức, cá nhân, hộ kinh doanh nắm rõ quy định để phòng tránh các rủi ro về thuế, nhất là rủi ro liên quan đến việc mua-bán trái phép HĐĐT. Ông Nguyễn Tiến Dũng, Phó Cục trưởng Cục Thuế TP Hồ Chí Minh, cho biết: “Cơ quan thuế sẽ mời NNT có dấu hiệu rủi ro đến làm việc trực tiếp để hướng dẫn chính sách pháp luật thuế, hướng dẫn về cách nhận diện hành vi mua-bán, sử dụng hóa đơn bất hợp pháp và chế tài xử lý đối với từng hành vi để NNT biết nhằm tránh tham gia vào các giao dịch mua-bán hóa đơn; thông tin đến NNT biết cơ quan thuế có công cụ quản lý rủi ro về HĐĐT có chức năng gửi email cảnh báo rủi ro cho người bán và người mua. Bên cạnh đó, cơ quan thuế sẽ xác nhận thông tin người đại diện theo pháp luật, địa điểm kinh doanh để hạn chế trường hợp đối tượng lấy cắp thông tin CCCD của người dân đăng ký thành lập DN để mua bán hóa đơn trái phép”.

Theo Cục Thuế TP Hồ Chí Minh, để phòng chống gian lận và ngăn chặn sử dụng HĐĐT không hợp pháp, cơ quan thuế đã có nhiều giải pháp như: Triển khai “Hệ thống phân tích cơ sở dữ liệu và quản lý HĐĐT”,  với chức năng phân tích dữ liệu (đối chiếu dữ liệu HĐĐT với tờ khai thuế, so sánh đánh giá dữ liệu hóa đơn mua vào bán ra…), phục vụ cho công tác quản lý rủi ro về HĐĐT trong toàn ngành Thuế, giúp cơ quan thuế đẩy mạnh áp dụng phân tích dữ liệu lớn (big data) và trí tuệ nhân tạo (AI) để quản lý thuế, quản lý hóa đơn góp phần kiểm soát, phát hiện nhanh NNT gian lận về HĐĐT. Trên cơ sở đó, cơ quan thuế tiếp tục phối hợp hiệu quả với các cơ quan chức năng liên quan để xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân sử dụng hóa đơn không hợp pháp, sử dụng không hợp pháp hóa đơn nhằm hợp thức hóa chi phí để giảm số thuế phải nộp, hợp thức hóa cho hàng hóa mua trôi nổi trên thị trường… để trốn thuế.

Cũng theo ông Nguyễn Tiến Dũng, ngành Thuế triển khai hệ thống HĐĐT trên phạm vi toàn quốc như một cam kết tích cực nhằm đồng hành cùng DN trong hành trình chuyển đổi số, số hóa công tác quản lý thuế, góp phần tạo điều kiện thuận lợi nhất cho NNT thực hiện nghĩa vụ thuế đối với NSNN. Cơ quan thuế các cấp sẽ tập trung thực hiện rà soát, phân tích để kịp thời phát hiện các dấu hiệu rủi ro trong việc sử dụng HĐĐT, giúp ngăn ngừa, xử lý các trường hợp vi phạm pháp luật về hóa đơn, chứng từ nói riêng và về thuế nói chung, góp phần tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý thuế cũng như tạo sự minh bạch, bình đẳng, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh.

Liên quan đến nội dung đề nghị của Trung tâm Báo chí TP về việc “từ chối cấp mã HĐĐT của NNT”, Cục Thuế TP Hồ Chí Minh đã có ý kiến như sau: “Căn cứ Luật Quản lý thuế ngày 13/6/2019, Căn cứ khoản 1 Điều 15 Nghị định số 123/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 của Chính phủ quy định về đăng ký sử dụng HĐĐT “1. DN, tổ chức kinh tế, tổ chức khác, hộ, cá nhân kinh doanh không thuộc đối tượng ngừng sử dụng hóa đơn theo quy định tại Khoản 1 Điều 16 Nghị định này đăng ký sử dụng HĐĐT (bao gồm cả đăng ký HĐĐT bán tài sản công, HĐĐT bán hàng dự trữ quốc gia) thông qua tổ chức cung cấp dịch vụ HĐĐT…”.

Cũng theo trả lời của Cục Thuế TP Hồ Chí Minh, Căn cứ Thông tư số 31/2021/TT-BTC ngày 17/5/2021 của Bộ Tài chính hướng dẫn quy định về áp dụng quản lý rủi ro trong quản lý thuế; Căn cứ Quyết định số 78/QĐ-TCT ngày 02/02/2023 của Tổng cục Thuế về việc ban hành Bộ chỉ số tiêu chí đánh giá, xác định người nộp thuế có dấu hiệu rủi ro trong quản lý, sử dụng hóa đơn; Căn cứ quy định trên, việc tiếp nhận và xử lý tờ khai đăng ký sử dụng HĐĐT (theo Mẫu số 01/ĐKĐT-HĐĐT) thực hiện theo quy định tại Điều 15 Nghị định số 123/2020/NĐ-CP. Trong thời gian 1 ngày làm việc, cơ quan thuế sẽ gửi thông báo trả lời chấp nhận hoặc không chấp nhận tờ khai đăng ký sử dụng HĐĐT của NNT. Trường hợp NNT thuộc đối tượng bị cơ quan thuế ra thông báo ngừng sử dụng hoá đơn theo quy định tại Điều 16 Nghị định số 123/2020/NĐ-CP thì Hệ thống HĐĐT sẽ từ chối cấp mã hoá đơn đối với NNT sử dụng HĐĐT có mã của cơ quan thuế hoặc có thông báo trả lời không chấp nhận khi NNT đăng ký sử dụng HĐĐT”.

Anh Phạm