Nhận định về tình hình thị trường hàng hóa hiện nay, ông Chu Xuân Kiên, Cục trưởng Cục Quản lý thị trường Hà Nội, hoạt động buôn lậu và vận chuyển hàng cấm qua đường hàng không tại sân bay Nội Bài vẫn diễn ra phức tạp. Đồng thời, trên thị trường nội địa, các hành vi kinh doanh hàng hóa nhập lậu, hàng giả, hàng cấm, vi phạm quyền sở hữu trí tuệ, cùng các sản phẩm không rõ nguồn gốc xuất xứ tiếp tục diễn biến khó lường.

Những mặt hàng thường bị phát hiện vi phạm bao gồm quần áo, giày dép, tất thời trang, dược phẩm, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, và phụ tùng ô tô. Đặc biệt, thời điểm cuối năm với nhu cầu tiêu dùng tăng cao là cơ hội để các đối tượng lợi dụng, gia tăng hoạt động vi phạm.

Trong tháng 11/2024, các lực lượng chức năng thành phố Hà Nội đã thanh tra, kiểm tra 2.012 vụ buôn lậu, gian lận thương mại; xử lý 1.801 vụ vi phạm buôn lậu và gian lận thương mại, hàng giả, khởi tố 6 vụ, qua đó thu nộp ngân sách 415 tỷ đồng. Trong đó, các lực lượng chức năng Ban Chỉ đạo 389 Hà Nội đã xử phạt hành chính với số tiền trên 147,86 tỷ đồng; truy thu thuế, thu hồi thuế sau thanh tra, kiểm tra là 267,13 tỷ đồng; khởi tố 6 vụ đối với 19 bị can. Riêng Cục Quản lý thị trường thanh tra, kiểm tra 359 vụ, xử lý hành chính 355 vụ; phạt hành chính 3,86 tỷ đồng; trị giá hàng vi phạm là 2,91 tỷ đồng.

Điển hình, Đoàn kiểm tra liên ngành số 1 thuộc Ban chỉ đạo 389 thành phố Hà Nội phát hiện và thu giữ trên 10.000 đôi bít tất có dấu hiệu giả mạo nhãn hiệu các thương hiệu nổi tiếng như MLB, Gucci, Nike, Lacoste…sau quá trình kiểm tra bất ngờ một hộ kinh doanh đường Đình Xuyên, huyện Gia Lâm.

Ngày 11/11/2024, Đoàn kiểm tra liên ngành số 1 cũng đã kiểm tra, phát hiện và thu giữ hàng nghìn sản phẩm và vật phẩm có dấu hiệu giả mạo các nhãn hiệu ô tô nổi tiếng tại huyện Hoài Đức. Tại thời điểm kiểm tra, Đoàn kiểm tra phát hiện tại cơ sở đang sử dụng máy may công nghiệp để may các vật phẩm có dấu hiệu giả mạo các nhãn hiệu nổi tiếng như: BMW, Mercedes, Audi, Lexus, Toyota, Honda, Nissan, Suzuki, Hyundai, Kia, Mazda…lên các phụ kiện ô tô.

Ngày 13/11/2024, Đội Quản lý thị trường số 2 đã thực hiện kiểm tra hai cơ sở kinh doanh tại quận Hoàn Kiếm. Tại địa chỉ 42 phố Phùng Hưng, đoàn kiểm tra phát hiện và tạm giữ 50 chiếc máy hút thuốc lá điện tử dùng một lần cùng 30 lọ tinh dầu nhập lậu không có hóa đơn, chứng từ hợp lệ. Tại địa chỉ 88A phố Nguyễn Hữu Huân, một lượng tương tự gồm 50 chiếc máy hút thuốc lá điện tử và 20 lọ tinh dầu không rõ nguồn gốc xuất xứ đã bị phát hiện. Tất cả các hàng hóa này đều vi phạm pháp luật và bị tạm giữ để xử lý theo quy định.

Cũng trong ngày 13/11/2024 Đội Quản lý thị trường số 11 phối hợp với Đoàn kiểm tra liên ngành 389 quận Hà Đông tiến hành kiểm tra địa điểm sản xuất, kinh doanh thực phẩm của Công ty Cổ phần dược phẩm DHT Pharmacy trên địa bàn phường Kiến Hưng, quận Hà Đông. Tại thời điểm kiểm tra, cơ sở trên đang hoạt động sản xuất, kinh doanh thực phẩm các loại. Tại hiện trường, lực lượng chức năng ghi nhận một lượng lớn hàng hóa thành phẩm, bán thành phẩm cùng nguyên liệu, tem nhãn hàng hóa, bao bì sản phẩm, công cụ sản xuất không có hóa đơn chứng từ chứng minh nguồn gốc hợp pháp của hàng hóa.

Trong đó có 1.470 tuýp thành phẩm có nhãn của của Công ty TNHH Dược phẩm Korea – Green Life; 1.200 lọ kẹo dẻo hương trái cây ZOO JELLY, trên nhãn ghi sản xuất bởi Công ty CP BIBICA, có địa chỉ tại số 443 Lý Thường Kiệt, phường 8, quận Tân Bình, thành phố Hồ Chí Minh, phân phối bởi Công ty CP Dược phẩm DHT Pharmacy; 1.480 lọ kẹo hương trái cây, trên nhãn ghi sản xuất tại Chi nhánh Công ty TNHH MTV kẹo Bảy Ba Bảy, địa chỉ số 12 Hoàng Lê Kha, phường 9, quận 6, thành phố Hồ Chí Minh, phân phối bởi Công ty CP Dược phẩm DHT Pharmacy

Ngoài ra, trong quá trình kiểm tra, lực lượng chức năng còn ghi nhận trên 7.100 sản phẩm bán thành phẩm là viên sủi, nguyên liệu, tem nhãn hàng hóa, bao bì sản phẩm, công cụ sản xuất; cùng 500kg kẹo hương trái cây, không có nhãn hàng hóa; 110kg nhãn hàng hóa các loại của Công ty TNHH Dược phẩm Korea-Green Life; 2.900 nhãn kẹo dẻo hương trái cây ZOO JELLY của Công ty CP BIBICA; 65kg lọ nhựa, nắp lọ nhựa không có nhãn hàng hóa cùng một loạt các công cụ sản xuất là máy seal màng, máy khò nhiệt, máy bắn hạn sử dụng không rõ nguồn gốc, xuất xứ.

Bước sang tháng 12 là thời điểm cuối năm nên hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại, sản xuất hàng giả sẽ có chiều hướng gia tăng nhất là trên các nền tảng thương mại điện tử. Việc thực hiện xử lý vi phạm đối với các doanh nghiệp gian lận cũng rất khó khăn do việc thực hiện kiểm tra, truy tìm được những doanh nghiệp “ảo” không đơn giản. Các Website thương mại điện tử không cung cấp địa chỉ, hoặc có cung cấp địa chỉ nhưng không đúng, có nhiều địa chỉ là nhà dân, là chung cư…nhưng lực lượng quản lý thị trường lại không có thẩm quyền trong việc khám nơi cất giấu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính là chỗ ở.

Đối với các Website thương mại điện tử bán hàng có tên miền quốc tế có đuôi như “.com’’ ,“.us’’“.net’’ gặp khó khăn trong quá trình xác định thông tin về chủ sở hữu, sử dụng website để làm căn cứ xử lý vi phạm. Vi phạm tại các trang mạng xã hội như zalo,facebook, tiktok và các ứng dụng di động khó chứng minh vi phạm và không xác thực được đối tượng vi phạm trừ khi đối tượng thừa nhận vi phạm.

Công tác kiểm tra, phát hiện website ghi đúng địa chỉ, đúng mặt hàng kinh doanh nhưng chủ cơ sở lại không thừa nhận website đó do mình thiết lập. Khi kiểm tra, chủ cơ sở cho dừng, đóng, khóa… trang web ngay tại thời điểm kiểm tra nên công tác chứng minh vi phạm trên website thương mại điện tử đó cũng rất khó khăn.

Để ngăn chặn hành vi này, từ nay đến hết năm 2024, lực lượng chức năng thành phố Hà Nội sẽ đẩy mạnh hoạt động kiểm tra, thanh tra có trọng tâm, trọng điểm, đặc biệt chú trọng vào hàng lậu, hàng cấm, hàng giả, an toàn thực phẩm và thương mại điện tử. Đề cao, gắn trách nhiệm của người đứng đầu trong thực hiện nhiệm vụ; đồng thời, chấn chỉnh, xử lý kịp thời các hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn để tiếp tay, bao che cho đối tượng có hành vi buôn lậu, sản xuất, kinh doanh hàng giả và gian lận thương mại.

An Dương