Anh Nguyễn Thanh Hậu, chủ salon Tóc Đa, đường 3 Tháng 2, phường Vĩnh Lạc (TP. Rạch Giá) mua 500kg khoai lang ủng hộ nông dân Giồng Riềng với giá 5.000 đồng/kg để tặng người nghèo. Trong khi đó, tại các sạp ở chợ truyền thống, siêu thị, khoai lang được bán với giá 10.000-15.000 đồng/kg. “Khoai rẻ, ngọt, hấp, nướng, hay nấu chè đều được. Thay vì phát gạo như mọi khi tôi chuyển qua tặng khoai, giúp nông dân tiêu thụ”, anh Hậu cho biết.

Qua phát động của Hội Nông dân tỉnh Kiên Giang, sau gần 1 tháng giải cứu, hơn 130 tấn khoai lang bí đường của nông dân huyện Giồng Riềng đã được tiêu thụ. Trường Đại học Công thương TP. Hồ Chí Minh hỗ trợ tiêu thụ 45 tấn khoai lang với chương trình “Khoai lang nghĩa tình sẻ chia cùng nông dân Kiên Giang”, Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên OCOP Kiên Giang tiêu thụ 30 tấn khoai, hội nông dân các huyện, thành phố trong tỉnh và nhà hảo tâm trong, ngoài tỉnh hỗ trợ tiêu thụ… 

Theo Đảng ủy viên, Chủ tịch Hội Nông dân xã Long Thạnh Lê Thị Kim Phượng, xã có 103ha trồng khoai lang với hơn 80 hộ trồng. Đầu tháng 5-2024, giá khoai lang trên thị trường giảm mạnh. Đầu vụ, giá khoai lang bán ra tại ruộng dao động từ 320.000-380.000 đồng/tạ (1 tạ = 60kg), tương đương 5.500 đồng/kg. Tuy nhiên, đến khi thu hoạch rộ, giá chỉ còn 50.000-60.000 đồng/tạ, tương đương chỉ 1.500 đồng/kg, thêm với sức ép của thương lái, khoai lang quá lứa bị hà, đụt lỗ lại càng mất giá, chỉ 25.000-30.000 đồng/tạ, tức 450 đồng/kg.

“Với giá 450 đồng/kg, trừ chi phí người dân thua lỗ nặng. Người dân mong muốn kêu gọi các ngành, các cấp giải cứu để thu hồi được một phần vốn đầu tư”, Chủ tịch Hội Nông dân xã Long Thạnh Lê Thị Kim Phượng nói.

Nông dân xã Long Thạnh (Giồng Riềng) thu hoạch khoai lang.

Hiện khoai lang được trồng tập trung tại một số huyện như Hòn Đất, TP. Hà Tiên, Giồng Riềng, U Minh Thượng với tổng diện tích khoảng 1.000ha, năng suất bình quân 25-30 tấn/ha, riêng huyện Hòn Đất có khoảng 800ha trồng khoai lang. Để bán được giá cao, nhiều năm nay ông Nguyễn Văn Cường, ngụ ấp Mỹ Thái, xã Mỹ Thái (Hòn Đất) cùng nhiều nông dân trong xã thành lập tổ nghiên cứu thị trường ngành hàng khoai lang, đồng thời, tìm doanh nghiệp liên kết tiêu thụ trước khi quyết định diện tích trồng.

Ông Cường cho biết: “Nhờ bờ bao kiên cố nên tôi trồng được khoai vào mùa nước nổi. Do trồng vụ nghịch, tức xuống giống từ tháng 8, đến tháng 12 âm lịch sẽ thu hoạch nên ít nơi trồng được, nhờ vậy giá khoai luôn ở mức cao. Bình quân mỗi năm tôi thu hoạch 15ha khoai lang các loại, bán với giá 400.000-520.000 đồng/tạ, trừ chi phí, tôi thu lợi nhuận hơn 1,5 tỷ đồng”.

Tình trạng nông sản cung vượt cầu dẫn đến nông dân không tiêu thụ được phải kêu gọi cộng đồng hỗ trợ từng xảy ra với nhiều loại nông sản khác ở Kiên Giang như củ cải trắng, khoai lang, xoài, bưởi, cam sành… 

Tỉnh ủy viên, Chủ tịch Hội Nông dân tỉnh Kiên Giang Đỗ Trần Thịnh cho rằng bản chất của tổ chức giải cứu nông sản là sự thất bại trong việc sản xuất nông nghiệp, được mùa mất giá cứ như vòng lặp với nông dân trong nhiều năm qua. Một số nông sản cứ đến mùa thu hoạch lại dư thừa như dưa hấu, thanh long, củ cải… làm đời sống nông dân khó khăn, ảnh hưởng nghiêm trọng đến phát triển nông nghiệp và kinh tế của tỉnh. Bên cạnh đó, việc quá phụ thuộc vào một thị trường cũng là rào cản lớn trong việc phát triển nông nghiệp.

“Đây là cơ hội để chúng ta nhìn lại, người dân cần thận trọng khi phát triển diện tích, chỉ trồng ở những vùng chuyên canh, phù hợp thổ nhưỡng, tập trung để đảm bảo vấn đề liên kết, kết nối được với doanh nghiệp tiêu thụ và phải sản xuất đạt chất lượng cao, đảm bảo an toàn, truy xuất nguồn gốc để tăng thị trường tiêu thụ”, Chủ tịch Hội Nông dân tỉnh Kiên Giang Đỗ Trần Thịnh nói.

Bài và ảnh: ĐẶNG LINH