Trong những năm gần đây, “thực phẩm chức năng” đã trở thành một cụm từ khá thông dụng trong đời sống thường nhật. Và trên thực tế, những sản phẩm này đã đem lại không ít lợi ích cho người tiêu dùng trong việc dự phòng và hỗ trợ trị liệu bệnh tật. Tuy nhiên, điều đáng nói, nhận thức về thực phẩm chức năng, việc cấp phép, đăng ký, sản xuất và quản lý chất lượng cũng bộc lộ khá nhiều điều bất cập khiến dư luận xã hội hết sức lo lắng. 

Trong số hơn 3000 loại thực phẩm chức năng có nguồn gốc ngoại nhập hoặc sản xuất nội địa, khó có thể kể hết những sản phẩm mà công dụng của nó đã bị thổi phồng một cách quá đáng không đúng với hồ sơ đăng ký, “quảng cáo một đằng, đăng ký một nẻo”, thậm chí nhiều loại được quảng cáo như một thứ “thần dược” có khả năng khiến cho “bách bệnh tiêu tan, vạn bệnh tiêu trừ”.

Trong khi đó, giá bán không ít sản phẩm lại quá cao thông qua cơ chế bán hàng kiểu đa cấp. Điều này hết sức nguy hại, bởi lẽ nó khiến cho không ít người tiêu dùng do trình độ nhận thức có hạn đã tự ý từ bỏ thuốc đặc trị đang dùng để chỉ sử dụng thực phẩm chức năng một cách đơn thuần khiến cho bệnh tình trở nên nặng hơn, thậm chí gây ra những tai biến không đáng có. Còn tình trạng “khóc dở mếu dở”, “tiền mất tật mang” cũng trở nên khá phổ biến.

Thực tế, theo PGS.TS. Nguyễn Thanh Phong, Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế), qua công tác hậu kiểm, cơ quan chức năng đã phát hiện nhiều sản phẩm thực phẩm chức năng/thực phẩm bảo vệ sức khoẻ luôn cố quảng cáo thổi phồng, vượt quá công dụng của sản phẩm để thu hút người dùng.

Đến khi bị cơ quan chức năng “sờ gáy”, nhiều công ty trắng trợn, sẵn sàng chối bay không nhận nội dung trên trang website đó mình đang quảng cáo. Tuy nhiên, nhìn vào những nội dung quảng cáo này, người tiêu dùng hoàn toàn có thể nhận diện quảng cáo thổi phồng, lừa đảo nhằm đánh lừa người tiêu dùng sản phẩm có công dụng thần kỳ, thậm chí như thuốc chữa bệnh.

Mới đây, trong danh sách xử phạt 16 cơ sở vi phạm trong lĩnh vực an toàn thực phẩm với số tiền hơn 1,1 tỷ đồng, thì có tới 10 cơ sở có sai phạm liên quan đến vi phạm quảng cáo. Trong các sai phạm quảng cáo này phổ biến nhất là nội dung quảng cáo lập lờ, cố tính gây hiểu lầm thực phẩm bảo vệ sức khoẻ (TPBVSK) có công dụng như thuốc chữa bệnh.

Trên website chính thức của Cục An toàn thực phẩm, thường xuyên xuất hiện những thông tin cảnh báo người tiêu dùng về các TPBVSK quảng cáo lừa dối người tiêu dùng. Mới đây nhất, Cục An toàn thực phẩm đã công bố trong thời gian vừa qua trên website: www.gannhokynam.site có nội dung quảng cáo sản phẩm TPBVSK Gan Nhó Kỳ Nam LNNature vi phạm quy định quảng cáo.

Sản phẩm do Công ty TNHH Kinh doanh Dược phẩm Hậu Giang (Địa chỉ: số nhà 1 ngách 1/124 Yên Lộ, tổ 13, phường Yên Nghĩa, quận Hà Đông, TP Hà Nội) công bố và chịu trách nhiệm về sản phẩm. Công ty TNHH Dược phẩm Lĩnh Nam (Địa chỉ: số nhà 30, ngõ 223/12, tổ dân phố Chợ, phường Đại Mỗ, quận Nam Từ Liêm, TP. Hà Nội) là đơn vị phân phối sản phẩm.

Cũng theo Cục An toàn thực phẩm, qua công tác hậu kiểm việc quảng cáo TPBVSK trên internet và môi trường mạng, Cục An toàn thực phẩm phát hiện trên các trang website: dongychinhhang.net; chuyengiatuvan247.com đang quảng cáo sản phẩm TPBVSK Kim Thạch Đan vi phạm: quảng cáo gây hiểu nhầm có tác dụng như thuốc chữa bệnh; sử dụng hình ảnh, uy tín, thư tín của các đơn vị y tế, nhân viên y tế để quảng cáo thực phẩm; quảng cáo có nội dung đăng tải, dẫn, trích dẫn hoặc nêu ý kiến người bệnh mô tả thực phẩm có tác dụng điều trị bệnh.

Sản phẩm TPBVSK quảng cáo vi phạm nêu trên do Công ty TNHH Thương mại Vinpharco (địa chỉ: Số 92 tổ 60 phố Nguyễn Lân, phường Phương Liệt, quận Thanh Xuân, thành phố Hà Nội) công bố và chịu trách nhiệm về sản phẩm. Quá trình hậu kiểm, Công ty TNHH Thương mại Vinpharco không thừa nhận website nêu trên của Công ty TNHH Thương mại Vinpharco, Công ty không chịu trách nhiệm về việc quảng cáo các sản phẩm TPBVSK Kim Thạch Đan trên trang mạng nêu trên.

Ông Nguyễn Thanh Phong, Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) cho biết, phần lớn quảng cáo thực phẩm chức năng/ TPBVSK qua mạng xã hội không đúng sự thật. Do đó để nhận diện vi phạm quảng cáo, nếu thấy bất cứ một trong những dấu hiệu sau, người tiêu dùng có quyền nghi ngờ về sai phạm quảng cáo.

Dùng cán bộ y tế, danh nghĩa cán bộ y tế để quảng cáo. Lấy danh nghĩa bài thuốc Đông y, lang y nhưng thực chất đó là thực phẩm để quảng cáo chữa khỏi bệnh nọ bệnh kia là quảng cáo sai sự thật. Dùng thư, lời cảm ơn, phát biểu của bệnh nhân để quảng cáo thực phẩm chức năng. Quảng cáo thực phẩm chức năng nhưng lại khẳng định chữa dứt điểm bệnh nọ, bệnh kia, quảng cáo “đẩy lùi” bệnh tật…

Cũng theo ông Phong Thực phẩm chức năng/TPBVSK trước khi quảng cáo phải được cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền thẩm định nội dung và chỉ được quảng cáo những nội dung đã được thẩm định. Ngoài ra, ông Phong nhấn mạnh, thực phẩm chức năng vốn là một sản phẩm tốt, hỗ trợ cho việc phục hồi, duy trì hoặc tăng cường chức năng nào đó của một hoặc nhiều bộ phận cơ thể. Ngoài ra sản phẩm có tác dụng dinh dưỡng, tạo cho cơ thể tình trạng thoải mái, tăng sức đề kháng và giảm bớt nguy cơ bệnh tật… Vì thế, người tiêu dùng không tẩy chay thực phẩm chức năng nhưng không tin vào quảng cáo sai sự thật chữa bệnh nọ bệnh kia.

An Dương (T/h)/Theo Vietq.vn